złóbcoki

Polski ludowy instrument muzyczny o dość trudniej do wymówienia nazwie złóbcoki należy do grupy chordofonów smyczkowych. Nazwa złóbcoki nawiązuje do żłobienia instrumentu z jednego klocka drewna, inni wywodzą ją od łób, czyli kołyski. Złóbcoki są szczególnie charakterystyczne dla Podhala, gdzie występowały do XIX wieku.

złóbcoki

Złóbcoki miały wypukły, podłużny i wąski korpus rezonansowy rzeźbiony wraz z szyjką z jednego klocka. Posiadały 3, a później 4 struny. Grano na nich smyczkiem o łukowatym kształcie.

Strojone były tak jak skrzypce, wydawały dźwięk cichy, ale przejmujący i ostry. Grał na nich słynny góral Jan Krzeptowski zwany Sabałą, który ze swoimi złóbcokami został uwieczniony na zachowanej do dziś fotografii i na pomniku w Zakopanem. Ciekawostką jest, że kilka razy skradziono Sabale z pomnika smyczek do złóbcoków. Tytus Chałubiński, znany XIX-wieczny lekarz i popularyzator Zakopanego, wspominając muzykę Sabały napisał: „Mimo największej biegłości grajka, niepodobna tu uniknąć nieraz skrzypienia lub dojmującego pisku”.

Współcześni muzycy góralscy najczęściej zastępują złóbcoki skrzypcami.

złóbcoki-legend
inne

22.03.2013

Zakończyły się nagrania w Państwowym Muzeum Etnograficznym. Zarejestrowaliśmy zakres brzmieniowy około dwudziestu ludowych instrumentów. Powstał bank brzmienia, który posłuży do tworzenia współczesnych instrumentaliów. Niektóre z instrumentów zostaną przełożone na sterowniki czułe na ruch, przy pomocy których, w maju, przeprowadzimy warsztaty dla dzieci. Ponadto opracujemy scenariusze zajęć, które, w oparciu o internetową wersję naszego banku brzmienia, umożliwią przeprowadzenie lekcji wszystkim zainteresowanym nauczycielom szkół podstawowych z całej Polski.