ligawa

Ligawa, ligawka, legawka – to rodzaj długiej drewnianej trąby. Należy do ludowych instrumentów dętych z grupy aerofonów, znany na ziemiach polskich od XI w. Ligawa spotykana była zwłaszcza na Mazowszu. Wygięta łukowato, posiada formę rogu, jest długości ponad 1 m. Instrument zazwyczaj wystrugany jest z drewna świerkowego lub olchowego. Składa z dwóch połówek sklejonych woskiem.

ligawa

Średniowieczny kronikarz, Arab, Al-Bekri, piszący o Polsce i Słowianach w wieku X i XI wspomina o ligawie: „Mają różne instrumenta ze strunami i dęte. Mają instrument dęty, którego długość przechodzi 2 łokcie“.

Z ligawy wydobywa się dźwięk wprowadzając pod odpowiednim ciśnieniem powietrze do części ustnikowej i otrzymując kolejne tony składowe dźwięku tzw. alikwoty. Głos ligawy jest przenikliwy, podobny nieco do oboja, a nawet silniejszy. Nazwa ligawki pochodzi od legania, czyli opierania jej podczas trąbienia, właściwa bowiem ligawka, długa na 2 do 3 łokci, była zbyt ciężka, aby grać można było na niej swobodnie bez oparcia.

Odpowiednikami ligawki w innych regionach Polski są bazuna na Kaszubach, a trombita na Podhalu i w Beskidzie Śląskim. W innych krajach europejskich instrumentem pokrewnym jest Róg alpejski. W Australii na podobnej zasadzie zbudowane jest didgeridoo.

ligawa-legend
inne

22.03.2013

Zakończyły się nagrania w Państwowym Muzeum Etnograficznym. Zarejestrowaliśmy zakres brzmieniowy około dwudziestu ludowych instrumentów. Powstał bank brzmienia, który posłuży do tworzenia współczesnych instrumentaliów. Niektóre z instrumentów zostaną przełożone na sterowniki czułe na ruch, przy pomocy których, w maju, przeprowadzimy warsztaty dla dzieci. Ponadto opracujemy scenariusze zajęć, które, w oparciu o internetową wersję naszego banku brzmienia, umożliwią przeprowadzenie lekcji wszystkim zainteresowanym nauczycielom szkół podstawowych z całej Polski.